Zarejestruj    Zaloguj    Dział    FAQ

Strona główna forum » Grodziska Świętokrzyskie » Wiślica Grodzisko Regia




Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 5 ] 
 
Autor Wiadomość
 Tytuł: Opis
 Post Napisane: wtorek, 28 marca 2017, 19:47 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): piątek, 15 lipca 2016, 15:43
Posty: 39258
Rezerwat obejmuje wczesnośredniowieczne grodzisko, zespół reliktów romańskiej, reprezentacyjnej siedziby książęcej, unikalny poprzez podwójny układ (dwa budynki palatialne oraz dwie towarzyszące im rotundy) oraz pozostałości gotyckich murów miejskich z czasów Kazimierza Wielkiego.

Historia

Początkowo na regii istniał umocniony gród obronny.Pierwsze obwałowania powstały tu na przełomie X i XI wieku, a kolejne pochodzą z XII wieku. Według najnowszych ustaleń powstanie budowli romańskich,należy łączyć z działalnością Kazimierza Sprawiedliwego i datować na 2. połowę XII wieku. Późniejsze losy tego miejsca nie są do końca poznane. Niewyjaśniony jest problem cmentarzysk na tym terenie. Wydaje się, że najmłodsze groby,pochodzące być może z XIII wieku, wkopane były w relikty budowli romańskich, a więc wyznaczają moment, w którym te już nie istniały. Kiedy zostały zniszczone, w jakich okolicznościachi dlaczego na ich pozostałościach urządzono cmentarz - nie wiadomo. Wiślica ucierpiała w trakcie najazdu tatarskiego w 1241 roku i być może w trakcie kolejnych w 1259-1260 i 1287 r. W czasach Kazimierza Wielkiego miasto otoczono murami, przebudowano sieć ulic i założononowy rynek, wzniesiono kolegiatę i być może zamek, którego śladów nie odnotowały jak dotąd badania archeologiczne. Dawny gród in regia został wówczas włączony w obręb murów miejskich, brak na nim jednak reliktów z XIV wieku. W XVI wieku miał miejsce kolejny duży ruch budowlany, który zniszczył częściowo pozostałości architektury romańskiej.W chwili obecnej relikty grodu są zupełnie niewidoczne pod współczesnymi, prywatnymi posesjami.

Usytuowanie i opis

Rezerwat znajduje się w północno-zachodniej części Wiślicy, w niewielkiej odległości od Rynku. Jest to suchy i stosunkowo płaski obszar, wyniesiony wysoko ponad dolinę rzeki i górujący nad pozostałą częścią wyspy miejskiej.Teren ten posiada walory obronne i reprezentacyjne. Nazwę regia przytacza Długosz jako określenie terenu położonego najwyżej w mieście, będącego własnością królewską. Najstarszym elementem są relikty grodu w postaci dwóch następujących po sobie faz umocnień drewniano - ziemnych oraz fosy. Starszy wał wzniesiony został jako szaniec ziemny, a młodszy w konstrukcji przekładkowej, wzmocnionej od zewnątrz palisadą. Odsłonięto ślady nikłej zabudowy grodowej w postaci śladów sześciu budynków. Znaleziono też skarb składający się z pięciu ozdób - zausznic malinowatych. Najważniejsze naregii są jednak pozostałości architektury romańskiej: dwóch palatiów i dwóch towarzyszących im rotund. Budowla nr 1 (Palatium I) była prostokątnym, dwudzielnym budynkiem z mniejszym pomieszczeniem od zachodu i większym od wschodu, wzniesionym w technice opus emplectum (obustronne lico muru z ciosów kamiennych, przestrzeń między nimi wypełniona kamieniem łamanym zalanym zaprawą). Od strony południowej do budynku przylegały prawdopodobnie dwa pomieszczenia: przy wschodnim narożu oraz być może przy zachodnim. Według wyników starszych badań miały się tu również znajdować podcienia wsparte na słupkach i filarach. Praceweryfikacyjne nie potwierdziłyich istnienia. Budowla nr 2 (Rotunda konchowa) położona była w odległości 2,5 m na wschód od palatium I. Była to zapewnerotunda siedmiokonchowa, być może dwupoziomowa, z konchami w krypcie. Mury fundamentowe zbudowane były w wykopie wąsko przestrzennym z kamienia łamanego i wapienia, zalanych obficie zaprawą wapienną. Początkowo wyróżniano dwie fazy użytkowania, których nie potwierdziły badania weryfikacyjne.Wykluczono również istnienie empory zachodniej. Budowla nr 3 (Palatium II) była dwudzielnym, podłużnym budynkiemustawionym pod kątem do skrzydła północnego założenia (palatium I i rotunda konchowa). W planie nie miała kształtu idealnego prostokąta, lecz była załamana na wysokości ściany działowej, wyznaczającej większe pomieszczenie południowe oraz mniejsze północne. Mury fundamentowewzniesiono z marglina zaprawie gipsowej. Budowla nr 4 (Rotunda z absydą)była to budowla centralna z absydą wieloboczną, orientowaną na północny - wschód, przylegająca od południa do palatium II. Fundamenty północnej części nawy były wzniesione z łamanego kamienia w układzie jodełkowym, przy czym warstwa kamieni oddzielała poszczególne „jodełki”. Być może była to budowla dwufazowa.

Stan i wyniki badań

Badania archeologiczne prowadzono w latach 1961-1968 pod kierunkiem Z.Wartołowskiej, z ramienia Zespołu Badań nad Polskim Średniowieczem UW i PW; a następnie w latach 1994-1998 pod kierunkiem W. Glińskiego w ramach programu badawczego „1000 lat Zjazdu Gnieźnieńskiego”

Materiał zabytkowy pozyskany w trakcie badań znajduje się w zbiorach Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Kielcach. Zausznice malinowate można oglądać w Muzeum Historii Kielc.


Źródło: https://zabytek.pl/pl/obiekty/rezerwat- ... regia-2125

_________________
Obrazek


Góra 
 Zobacz profil  
 
 Tytuł:
 Post Napisane: wtorek, 28 marca 2017, 19:47 
 


Góra 
  
 
 Tytuł: Re: Opis
 Post Napisane: wtorek, 28 marca 2017, 19:50 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): piątek, 15 lipca 2016, 15:43
Posty: 39258
"Na przełomie X i XI w. w Wiślicy powstał pierwszy kościół grodowy. Na początku XI w. wzniesiono nieopodal osady targowej gród obronny, którego zadaniem było strzec przeprawy przez Nidę. Przez Wiślicę przebiegał szlak handlowy prowadzący z Pragi i Krakowa na Ruś Kijowską.

W tym samym czasie na wyspie zwanej Regia powstał drugi warowny gród. Wiślica w XI w. składała się więc z dwóch grodów, z których jeden stale obsadzony przez drużynę książęcą, miał typowo militarny charakter. Pomiędzy nimi rozwijała się osada handlowa z kościołem grodowym. Pod koniec XI w. osada została spalona, nie zatrzymało to jednak jej rozwoju."


Źródło: http://www.poselska.nazwa.pl/wieczorna2 ... yspa-regia

_________________
Obrazek


Góra 
 Zobacz profil  
 
 Tytuł: Re: Opis
 Post Napisane: sobota, 22 grudnia 2018, 16:17 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): piątek, 15 lipca 2016, 15:43
Posty: 39258
The second fortified settlement at Wiślica is located on an elevation on the west side of the island in the town, that is, the so-called Regia. According to Zofia Wartołowska the earliest fortified settlement on this site was oval in shape and was 140 x 100 metres Inside, a smaller interior rampart was thought to enclose an area of 60 x 50 metres. The end of the complex was assumed to have been associated with Svatopluk’s mission of 879. However, the ‘verification’ excavations of the 1990s have indicated that this chronology cannot be maintained. The stronghold had two phases, which allows the period in which it functioned to be dated to a much later period, that is, the 11th – 12th centuries AD. There was no evidence whatsoever, which would allow the existence of a stronghold in the pre-state period at this place. There are however some unsolved questions. Why were two fortified settlements built approximately at the same time (the early 11th century?) and then functioned at least to the second half of the 12th century? Perhaps the stronghold on the island is earlier and the one at the Regia was built by another (competing?) center of power? But if that was the case, why was the earlier fortified settlement maintained for such a long time? These issues have as yet not been analyzed in any depth. Directly above the remains of the fortified settlement at the Regia there are mysterious remains of masonry structures. They form a complex unique in Poland especially as there are two palatial, each with accompanying rotundas. Zofia Wartołowska suggested that the first one, was situated partly overlying the filling of the moat of the earlier stronghold. Both structures had, according to their excavators, two wings. The eastern wing also comprised a bipartite rectangular structure which measured 12 x 26 metres. Next to it there was a rotunda with a diameter of 9.8 m and an apse with a radius of 4 m. The yard in the angle between the two structures was cut by burial pits dated by Zofia Wartołowska to the 11th/12th century – 13th century. Some of the graves are contemporary with the period in which the ‘multi-conch rotunda’ was in use. The complex was dated to the 10th and 11th centuries and was interpreted as the residence of the bishops of Cracow. It was thought to have been in use until the second quarter of the 12th century. These discoveries were interpreted differently after the ‘verification’ excavations of the 1990s. According to Waldemar Gliński these structures are stratigraphically later than the fortified settlement dated to the 11th to second half of the 12th century. Hence this is the date which determines the terminus post quem for the building of the structures discussed above. The complex was interpreted as the residence of Kazimierz the Just who ruled the Wiślica Duchy created for him between 1166 and 1173. But other authors show some unsolved questions concerning late ottonian traditions of the structures under discussion.

Źródło: The first early urban centers in Little Poland and the policy of the first Piast‘ dynasty, Andrzej Buko, str. 51-70 [w:] Acta Praehistorica et Archaeologica 42, 2010, str. 55-56

_________________
Obrazek


Góra 
 Zobacz profil  
 
 Tytuł: Re: Opis
 Post Napisane: niedziela, 28 kwietnia 2019, 19:00 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): piątek, 15 lipca 2016, 15:43
Posty: 39258
Drugi z grodów wiślickich położony jest w północno-zachodniej części Wiślicy, w niewielkiej odległości od Rynku, na kulminacji wyspy miejskiej. Teren ten ma walory obronne i reprezentacyjne. Jest to obszar suchy, stosunkowo płaski, wyniesiony wysoko ponad dolinę Nidy i górujący nad pozostałą częścią wyspy miejskiej. W literaturze przyjmowano trzy określenia opisujące to stanowisko: kulminacja, zamek i Regia. Kulminacja jako określenie topograficzne było najbardziej neutralne. W latach 60. XX w. podczas badań wykopaliskowych przyjęto nazwę „Zamek”, spodziewając się na tym terenie śladów zamku Kazimierza Wielkiego. Niestety jego reliktów do dziś nie znaleziono. Pojęcie „Regia” jako określenie tego stanowiska zaproponował Andrzej Tomaszewski66. Wykorzystywaniu tego terminu dla określenia kulminacji wyspy miejskiej sprzeciwiała się Zofia Wartołowska.

Najstarszym elementem zespołu na Regii są ślady grodu uchwycone w postaci zasypanej fosy, fragmentów umocnień, nikłych śladów zabudowy półziemiankowej, kilku obiektów o nieokreślonej funkcji oraz śladów po słupach i kołkowaniach68. Podczas prac Zespołu fosę uchwycono w dziesięciu wykopach badawczych. Pozwoliło to na odtworzenie wielkości obszaru objętego umocnieniami. Zrekonstruowany zasięg grodu obejmował 140 m na osi NS, 100 m na osi WE. Za pomocą fosy wewnętrznej wydzielono też mniejszy gródek w północno-wschodniej części większego obwodu wału, o wymiarach: 60 m na osi NS i 50 m na osi WE. W 1995 r. odsłonięto fosę we wschodniej części stanowiska. Uchwycony fragment potwierdza przebieg fosy we wschodniej części kulminacji wyspy miejskiej. Umocnienia drewniano-gliniane podczas badań Zespołu zostały odkryte w południowo-zachodnim krańcu grodu okolnego. Wał miał konstrukcję przekładkową. W trakcie badań w latach 90. w wykopach usytuowanych w północnej części stanowiska uchwycono dwufazowe umocnienia, na które składały się nawarstwienia starszego wału ziemnego oraz relikt młodszej konstrukcji przekładkowej zbudowanej z gliny i drewna, zamkniętej od strony północnej wyraźnym wkopem palisadowym.

Badania wykopaliskowe doprowadziły również do odkrycia reliktów romańskiej architektury w postaci dwóch budynków, zinterpretowanych jako palatia, oraz dwóch rotund. Badania weryfikacyjne potwierdziły istnienie budowli oraz w dużej mierze umożliwiły rekonstrukcję planu tych założeń, pozwoliły też na korektę pewnych ustaleń (podział wewnętrzny palatium nr I oraz brak podcieni przy tym budynku, brak filarka pod emporę zachodnią w rotundzie z konchami w grubości murów, nie potwierdzono też dwóch faz jej użytkowania).

Na przestrzeni pomiędzy skrzydłami zabudowy palatialnej znajdowała się kilkunastocentymetrowej grubości posadzka dziedzińca. Ponadto przebadano ponad 100 pochówków, do których dochodziło, jak się wydaje na dwóch cmentarzach: pierwszym, dwufazowym, integralnie związanym z rotundą konchową, oraz drugim powstałym po zniszczeniu budowli romańskich. Wyniki dotychczasowych prac wykopaliskowych pozwoliły na określenie chronologii względnej odsłoniętych reliktów. Najstarszy jest wał I fazy, wraz z prawdopodobnie współczesną mu fosą, oraz zabudowa wnętrza grodu. Gród ten uległ zniszczeniu w wyniku pożaru, czego efektem jest warstwa powstała na skutek spalenia i zniszczenia grodu I fazy. W warstwie tej lub w domniemanym obiekcie półziemiankowym odkryto skarb pięciu zausznic z paciorami malinowatymi. W trakcie badań Zespołu również wyróżniono warstwę pożarową, zalegającą na nikłych śladach zabudowy, przeciętą następnie przez wkopy fundamentowe pod budowę zespołu palatialnego. Niejasne jest natomiast, czy w trakcie tych prac odkryto warstwę kulturową z okresu funkcjonowania najstarszego grodu na kulminacji wyspy miejskiej, czy tylko cienką warstwę spalenizny, powstałą na skutek pożaru i spalenia grodu73. Kolejne umocnienia (wał II fazy) zostały wzniesione na tej warstwie. Niepewne są relacje tego wału do zespołu architektury romańskiej, które powstały na zniwelowanym po zniszczeniu grodu terenie. W trakcie badań Z. Wartołowskiej wyróżniono warstwę niwelacyjną w postaci rudej gliny z drobnymi węgielkami drzewnymi. Badania weryfikacyjne w latach 90. XX w. pozwoliły na wyróżnienie szeregu warstw niwelacyjnych, przygotowujących teren pod budowę architektury romańskiej. Badania wykopaliskowe nie pozwoliły również na ustalenie wzajemnej relacji chronologicznej pomiędzy budowlami. Nie ma też wyraźnych danych, aby rozstrzygnąć, czy budowle te funkcjonowały w pewnym okresie równocześnie. Niewyjaśniony jest także problem cmentarzysk na tym terenie, które nie doczekały się dotąd opracowania. Nie opublikowano planu cmentarza, niejasne są relacje stratygraficzne poszczególnych grobów oraz ich relacje z zachowanymi reliktami architektury murowanej, a tym samym kryteria podziału na fazy oraz chronologia grobów. Wydaje się, że najmłodsze groby wkopane były w relikty budowli romańskich, a więc wyznaczają moment, w którym te już nie istniały. Kiedy zostały zniszczone, w jakich okolicznościach i dlaczego na ich pozostałościach urządzono cmentarz – nie wiadomo.

Datowanie bezwzględne obiektów odkrytych na kulminacji wyspy miejskiej w Wiślicy od momentu ich znalezienia prowokowało liczne dyskusje w literaturze przedmiotu. Zofia Wartołowska chronologię grodu oraz budowli wzniesionych na Regii określała w odniesieniu do – odsłoniętego pod fundamentami kościółka przy ul. Batalionów Chłopskich – obiektu, zinterpretowanego przez nią jako misa chrzcielna z IX w. W tym kontekście, starając się odtworzyć ciągły rozwój ośrodka osadniczego w Wiślicy od chrztu księcia wiślańskiego w obrządku metodiańskim, całość zespołu wzniesionego w najwyższym punkcie miejscowości datowała na okres od połowy IX do XIII w. Gród miał powstać w IX w. Datowanie grodu miało być oparte na stratygrafii oraz materiale ceramicznym występującym w warstwie popożarowej grodu74. Jego zniszczenie miało nastąpić w wyniku pożaru w trakcie najazdu Świętopełka Wielkomorawskiego w 879 r.75 Po nim teren grodu został zniwelowany. Na przełomie IX i X w. miała zostać zbudowana rotunda konchowa, wokół której w tym czasie funkcjonował cmentarz (I faza). Z. Wartołowska przyjmowała również, że w tym samym czasie mogła powstać rotunda prosta. Na przełomie X i XI w. powstało palatium I, wokół rotundy nadal funkcjonował cmentarz (II faza), być może w tym samym czasie do rotundy prostej dobudowano palatium II. Z. Wartołowska przyjmowała równoczasowe funkcjonowanie wszystkich czterech budowli w XI w. Na podstawie późniejszych nawarstwień (wkopów grobowych w fundament rotundy oraz zarysu domu z paleniskiem na posadzce palatium) ustalono, że w końcu XII i XIII w. założenie nie istniało76. Pomiędzy drugim a trzecim poziomem nawierzchni palatium I odnaleziono fragmenty ceramiki datowane na XII w., co pozwoliło badaczom na wyciągnięcie wniosku, że ostatnie podniesienie poziomu wnętrza budynku nastąpiło w XII w. W 2. połowie XII w. kamienia z budowli palatialnych użyto do budowy fundamentów kolegiaty romańskiej. Wszystkie te dane potwierdzały tezę, że założenia palatialne miały zostać zniszczone w 1135 r. w trakcie najazdu Borysa Kolomanowicza na Wiślicę. W końcu XII i XIII w. kulminacja wyspy miejskiej stała się miejscem cmentarza (III faza), o czym miały świadczyć kabłączki skroniowe i pierścionki odkryte w grobach. Cmentarz funkcjonował w XIII i XIV w.

Najbardziej kontrowersyjne było datowanie grodu na IX w. Już Jan Leśny przyjmował jego datowanie na XI-XII w.78 Po badaniach weryfikacyjnych stanowiska W. Gliński na podstawie wstępnej analizy materiału ceramicznego z wału jego I fazę określał na przełom X i XI w. – 1135 r., II fazę natomiast wiązał już z okresem funkcjonowania założenia palatialnego i datował na XII w.

Należy przyjąć podział na dwie fazy umocnień, a tym samym dwa okresy funkcjonowania grodu na kulminacji wyspy miejskiej. Podstawą do określenia chronologii bezwzględnej starszego grodu może być materiał ceramiczny oraz zausznice. Niestety nie do końca jasny jest kontekst stratygraficzny miejsca znalezienia zausznic. Najprawdopodobniej zostały one odkryte w warstwie powstałej w wyniku spalenia i zniszczenia grodu I fazy, choć nie można wykluczyć destruktu obiektu półziemiankowego, zalegającego pod tą warstwą, jako miejsca znalezienia ozdób. Analiza fragmentów ceramiki pochodzących z wału I fazy, nielicznych reliktów zabudowy mieszkalnej oraz warstwy destruktu pierwszego grodu (zarówno z badań z lat 1961-1968, jak i badań weryfikacyjnych) nie pozwala na ich datowanie przed X w. Należy zatem odrzucić możliwość tak wczesnej chronologii, jak to zaproponowali Z. Wartołowska i W. Antoniewicz. Tezę tę podtrzymuje także datowanie zausznic z paciorami malinowatymi na 1. połowę do 3. lub 4. ćwierci X w. (analogicznie do skarbu z Zawady Lanckorońskiej)80, odkrytych w domniemanym obiekcie półziemiankowym lub w warstwie powstałej w wyniku zniszczenia grodu. Datowanie zausznic umożliwia jednak łączenie końca funkcjonowania obiektu z 1. połową do 3. lub 4. ćwierci X w., a więc wcześniej, niż określono to po badaniach weryfikacyjnych. Bez opracowania i dokładnej analizy całości odkrytych materiałów zabytkowych nie da się również w sposób pewny określić chronologii II fazy grodu. Należy przy tym pamiętać, że podstawę wnioskowania stanowi w tym wypadku głównie ceramika, która nie jest precyzyjnym wyznacznikiem chronologicznym.

Późniejsze losy tego miejsca nie są do końca poznane. Wiślica ucierpiała w trakcie najazdu tatarskiego w 1241 r. i zapewne w trakcie kolejnych w 1259-1260 i 1287 r. W czasach Kazimierza Wielkiego miasto otoczono murami, przebudowano sieć ulic i założono nowy rynek, wzniesiono kolegiatę i być może zamek, którego śladów nie odnotowały jak dotąd badania archeologiczne. Dawny gród in regia został wówczas włączony w obręb murów miejskich, brak na nim jednak reliktów z XIV w. W XVI w. nastąpił kolejny duży ruch budowlany, który zniszczył częściowo pozostałości architektury romańskiej. W chwili obecnej relikty grodu są zupełnie niewidoczne pod współczesnymi, prywatnymi posesjami.

Źródło: Wiślica we wczesnym średniowieczu w świetle dotychczasowych badań archeologicznych. Stan badań i problematyka badawcza, Nina Glińska, str. 259-263

_________________
Obrazek


Góra 
 Zobacz profil  
 
 Tytuł: Re: Opis
 Post Napisane: niedziela, 28 kwietnia 2019, 19:03 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): piątek, 15 lipca 2016, 15:43
Posty: 39258
Opis:

Grodzisko położone jest w narożniku NW obecnej zabudowy dawnego miasta lokacyjnego w Wiślicy. Jego relikty są całkowicie niewidoczne na powierzchni gruntu. Pozostałości obwałowań odkryto podczas badań prowadzonych w tym miejscu pod kierunkiem Z. Wartołowskiej, jak i w badaniach weryfikacyjnych w 2. połowie lat 90-tych przez W. Glińskiego. Dokładny przebieg wałów nie jest na obecnym etapie badań możliwy do odtworzenia. Prawdopodobnie gród miał kształt kolisty lub lekko owalny (o średnicy od 40 do 60 m), jego powierzchnia nie przekraczała 1 ha (jeśli odrzucimy przypuszczenie Z. Wartołowskiej o istnieniu od strony SW podgrodzia). Gród broniony był pojedynczą linią umocnień. Przyjmując hipotezę W. Glińskiego, że rozpoznany przez niego od strony N wał 2. fazy związany był z architekturą palatialną z 2. poł. XII w., to jego przebieg od strony E musiał być inny, niż wału 1. fazy (jego przebieg limitowała domniemana fosa, przecięta przez palatium II). W związku z tym powierzchnia grodu w okresie istnienia budowli palatialnych musiała być większa od grodu 1. fazy.

Stratygrafia:

Brak publikacji źródłowej wyników badań Z Wartołowskiej uniemożliwia określenie relacji stratygraficznych na przebadanym przez jej zespół areale. Jej zdaniem przed budową murowanego zespołu palatialnego istniał w tym miejscu gród plemienny, funkcjonujący w IX-X w. Po zniszczeniu grodu jego teren zniwelowano w celu wyrównania terenu pod budowę palatiów i rotund. Brak w dotychczas opublikowanych sprawozdaniach informacji o relacjach stratygraficznych pomiędzy odkrytymi w rejonie rotundy z konchami grobów szkieletowych a reliktami samej rotundy. Badania weryfikacyjne, prowadzone przez W. Glińskiego ujawniły pod reliktami palatium I (starszego) zespół starszych od niego nawarstwień, wiązanych przez niego z funkcjonowaniem starszej fazy grodu. Należy podkreślić, że poziom zalegania najstarszych nawarstwień wewnątrz obwałowań (pod posadzką palatium I) był o około

2,5 do 3 m wyższy od poziomu gruntu, na którym zalegały spągowe partie wału grodu (od strony N). Poziom posadzki palatium I był odpowiednio wyższy i różnica wysokości pomiędzy spągiem wału a posadzką wynosiła około 3,5 m

Typ umocnień:

Wykonano 2 przekroje przez wał. Brak w opublikowanych sprawozdaniach informacji na temat konstrukcji wałów, odkrytych w trakcie badań prowadzonych pod kierunkiem Z. Wartołowskiej. Badania weryfikacyjne, prowadzone przez W. Glińskiego ujawniły relikty umocnień wczesnośredniowiecznych na północnym krańcu plateau, na którym położone były pozostałości romańskiej architektury murowanej (2 zespoły palatialne z rotundami). Według W. Glińskiego odsłonięto tam pozostałości 2 faz wału. Starsza (1.) faza wału miała postać ziemnego szańca o podstawie dochodzącej do szerokości 5 m i zachowanej wysokości niespełna 2 m. Szaniec miał przekrój trapezowaty, nie natrafiono w nim na wyraźne ślady konstrukcji drewnianych (zapewne uległy one rozłożeniu, zaś część z nich uległa spaleniu, bowiem w warstwie destrukcji wału, u jego wewnętrznej podstawy, natrafiono na zwęglone belki). Wał 1. fazy oddzielony był od wypłaszczenia majdanu nieckowatym zagłębieniem o szerokości 6 m, głębokości do 60 cm (od strony północnej – podstawy wału). Nie jest jasne w jaki sposób powstało to zagłębienie, być może na skutek czerpania ziemi na budowę wału 1. fazy. Należy podkreślić, że wypłaszczenie majdanu grodu leżało 2,5 m wyżej od poziomu, na którym zbudowano wał. Nie znamy przyczyny, dla której wał ten zbudowano poniżej majdanu, w dodatku oddzielając je nieckowatym zagłębieniem. Nie wiadomo, czy pierwotnie na północnej krawędzi plateau majdanu istniała jakaś dodatkowa linia obronna, czy też jej nie było (ta część majdany została zniszczona przez wkopy nowożytne). 2. fazę wału stanowiły konstrukcje przekładkowe (przekładka jednostronna) o szerokości 7 m, ze ścianą zewnętrzną w postaci palisady. Wał ten zbudowano w zagłębieniu pomiędzy rozwaliskami wału 1. fazy a północną krawędzią majdanu. W tej sytuacji wał ten niejako „podpierał” zewnętrzną skarpę majdanu grodu (typ WIIIA4). Według W. Glińskiego wał ten tworzył pakiet poziomo ułożonych warstw przekładki o szerokości blisko 5 m (warstwy 6-6g), wzmocnionych od zewnątrz (od N) pionowo wbitymi słupami. Od strony zewnętrznej (N) do opisanej konstrukcji przylegały nachylone pod kątem blisko 45° warstwy miąższości nieco ponad 2 m. Od strony zewnętrznej (N) ścianę tego wału tworzyć miała palisada (warstwa 9b). Brak w „rowie” domniemanej palisady pozostałości słupów nakazuje zachowanie ostrożności wobec zaproponowanej interpretacji pierwotnej funkcji tego obiektu. Zdaniem W. Glińskiego warstwy podestrukcyjne wału 2. fazy (warstwy 7 - 7c) zalegały na stropie jego rozwalisk, zachowanych in situ (czyli na warstwach 8 i 6). Warstwy te przesycone były węglami drzewnymi, natrafiano w nich również na fragmenty spalonych belek. Podkreślić należy, że układ warstw podestrukcyjnych, czyli ich „opadanie” w kierunku wnętrza grodu (S) pod kątem 45°, wskazuje na możliwość innej ich interpretacji.

Zabudowa:

Według krótkiej wzmianki w jednym z artykułów Z. Wartołowskiej w trakcie badań palatium I odkryto pozostałości starszego od niego budynku na planie prostokąta o długości 6,25 m (w narożnikach budynku wkopane były pionowe słupy). Odkryto też pozostałości 2 czworokątnych półziemianek o długości ścian około 4 m. Były one według Z. Wartołowskiej związane z grodem, a więc starsze od zespołu architektury palatialnej. Brak informacji o ewentualnych budynkach drewnianych, które funkcjonowałyby w okresie istnienia w tym miejscu dwóch palatiów z rotundami. Budowę tzw. starszego palatium i rotundy z konchami odnosi się po ostatnio przeprowadzonych badaniach weryfikacyjnych do okresu panowania w Wiślicy Kazimierza Sprawiedliwego, a więc nie można łączyć już zabudowy monumentalnej grodu z okresem wczesnopiastowskim.

Datowanie po części opiera się na analizie porównawczej zabytków odkrytych w trakcie badań weryfikacyjnych, przeprowadzonych w latach 90-tych XX w., po części zaś na powiązaniu wzmianek w źródłach pisanych, dotyczących Wiślicy, z wczesnośredniowiecznym grodziskiem na stanowisku „Zamek”.

Chronologia: 1. faza – X/XI w. (2. poł X w.) – 1. poł. XII w. (?), 2. faza – po poł. XII w – poł. XIII w. (?)

Źródło: http://atlasgrodzisk.pl/

_________________
Obrazek


Góra 
 Zobacz profil  
 
 Tytuł:
 Post Napisane: niedziela, 28 kwietnia 2019, 19:03 
 


Góra 
  
 
Wyświetl posty nie starsze niż:  Sortuj wg  
 
Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 5 ] 

Strona główna forum » Grodziska Świętokrzyskie » Wiślica Grodzisko Regia


Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 1 gość

 
 

 
Nie możesz rozpoczynać nowych wątków
Nie możesz odpowiadać w wątkach
Nie możesz edytować swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz dodawać załączników

Skocz do:  
cron
To forum działa w systemie phorum.pl
Masz pomysł na forum? Załóż forum za darmo!
Forum narusza regulamin? Powiadom nas o tym!
Tłumaczenie phpBB3.PL