Zarejestruj    Zaloguj    Dział    FAQ

Strona główna forum » Grodziska Warmińsko-Mazurskie » Nowe Grodziczno Grodzisko




Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 1 ] 
 
Autor Wiadomość
 Tytuł: Opis
 Post Napisane: poniedziałek, 6 lutego 2017, 15:56 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): piątek, 15 lipca 2016, 15:43
Posty: 39258
Grodzisko w Nowym Grodzicznie (stanowisko 1) jest nowym obiektem obronnym nie znanym ani z danych archiwalnych, ani z przeprowadzonych tam badań powierzchniowych AZP (obszar 32–54). Stanowisko usytuowane jest na obszarze młodoglacjanym moreny falistej, przylegającym do doliny Welu. Zajmuje obszar cypla pagórka wcinającego się w nieckę Welu, na północny zachód od niewielkiego jeziora o znacznie zarastających brzegach. Obiekt posiada kształt czworoboku o zaokrąglonych narożnikach, zajmującego obszar u podstawy 60×60 m, a po koronie 40×40 m. Od północy i zachodu masyw grodziska odcięty jest od wysoczyzny pagórka suchą fosą sięgającą głębokością od 3 do 7 m. Fosa jest najpłytsza przy północno-zachodnim narożniku, gdzie osiąga głębokość do 3 m. W tym narożniku występuje największe przewyższenie wału, zaś w części zachodniej plateau grodziska występuje owalne, lejowate, zagłębienie o średnicy około 15 m, głębokie na około 2,5 m. Zapewne jest to ślad po amatorskich pracach wykopaliskowych prowadzonych w okresie II wojny światowej przez ekipę niemieckich poszukiwaczy starożytności.

Badania wykopaliskowe przeprowadzono w 2006 r. na zlecenie Urzędu Gminy w Grodzicznie. W tym samym okresie wykonano także plan sytuacyjno-wysokościowy obiektu. Wcześniej, w lipcu 2006 r., Ekspedycja Muzeum w Brodnicy przeprowadziła zwiad archeologiczny, mający na celu weryfikację dotychczasowych danych na temat domniemanego grodziska w Grodzicznie. Potwierdzeniem tych informacji miało być znalezienie kilkadziesiąt lat temu garnka glinianego przez właściciela gruntu na wzniesieniu nad jeziorem. W ramach wspomnianego zwiadu wykonano kilka dołkowań o wymiarach 30×30 cm w różnych punkach domniemanego grodziska, jak też wyzbierano ruchomy materiał zabytkowy z powierzchni pagórka. Najbardziej obiecujące okazały się dołkowania w południowej części stanowiska, gdzie udało się odkryć zaleganie nawarswień kulturowych i pozyskać względnie pokaźną ilość materiału ruchomego w postaci fragmentów naczyń glinianych, wśród których zdecydowanie przeważały naczynia późnośredniowieczne (tzw. siwaki), a zaledwie kilka fragmentów o wczesnośredniowiecznej metryce (XII–XIII w.). Dołkowania w strefie nieckowatego owalnego zagłębienia, jak i w części zachodniej stanowiska, nie ujawniły występowania tam nawarstwień kulturowych, pod warstwą humusu 15–20 cm miąższości występowało tam calcowe podłoże w postaci gliniastej ziemi, analogiczne jak na wysoczyźnie przylegającej od północy do grodziska. We wrześniu, podczas wspomnianych wyżej badań, założono dwa wykopy sondażowe usytuowane w południowym skraju plateau pagórka, sugerując się wcześniej odkrytymi tam nawarstwieniami kulturowymi, jak i częściej występującymi na powierzchni materiałami ceramicznymi. Pierwszy z wykopów (1/06) miał wymiary 4×2 m drugi (2/06), oddalony o 7 m na zachód od niego – 3×2 m.

Wykop 1/06 pozwolił na odsłonięcie nawarstwień kulturowych sięgających miąższością do około 120 cm, przy czym stratygrafia jego przedstawiała się następująco: I warstwę stanowił shumusowany szarobrunatny piasek, zawierał on 56 fragmentów ceramiki i 18 fragmentów kości zwierzęcych. W wykopie tym w jego południowej części odkryto obiekt kulturowy (1/06) – dołek posłupowy zalegający w calcowym gliniastym podłożu do głębokości maksymalnej 54 cm. W warstwach niżej zalegających zudokumentowano 21 fragmentów ceramiki oraz 9 fragmentów kości zwierzęcych. Łącznie w wykopie 1/06 pozyskano 77 fragmentów ceramiki naczyniowej oraz 27 fragmentów kości zwierzęcych.

Wykop 2/06 ujawnił pod warstwą humusu występowanie skupiska kamieni, wśród których znaleziono bogaty materiał ceramiczny. Znaleziono tam też średniowieczny gwóźdź żelazny. We wschodniej części warstwy 4/06 zudokumentowano skupisko kamienne (palenisko?) w układzie dość rozproszonym, tam też pobrano do analizy węgle drzewne. Warstwy 4/06 oraz 5/06 uznano jako pozostałości obiektów należące do wypełniska obiektu 2/06. Na południe od tego obiektu zlokalizowano kolejny obiekt (3/06), w wypełnisku którego znaleziono skupisko kości zwierzęcych, grudki polepy oraz węgle drzewne. Obiekt ten odsłonięto zaledwie w 1/3 jego przewidywanej wielkości. W wykopie 2/06 pozyskano 400 fragmentów ceramiki, 65 wylewów, 313 brzuśców i 22 fragmenty den (z czego 80% wczesnośredniowiecznych oraz 20% późnośredniowiecznych) oraz 36 fragmentów kości zwierzęcych. Pozyskany materiał zabytkowy z badań sondażowych w Nowym Grodzicznie podzielić możemy na trzy grupy stylistyczno-technologiczne i dwie chronologiczne. Przede wszystkim zwraca uwagę fakt, że na podstawie lustracji powierzchniowej i dołkowań zgromadzono materiał źródłowy, w którym zdecydowanie przeważały (90%) fragmenty naczyń późnośredniowiecznych, siwaków toczonych na kole. W wyniku badań sondażowych uzyskaliśmy materiał ceramiczny w odwrotnych zgoła proporcjach. Tu bowiem przeważały fragmenty wczesnośredniowiecznych naczyń ceramicznych, w grupie których wyróżnić możemy ponadto dwie grupy technologiczne. Pierwsza z nich, dość nieliczna (zaledwie kilka fragmentów), to naczynia częściowo górą obtaczane o esowatym profilu (tab. X; 1–3), z ornamentem linii rytych falistych i pionowych wykonanych grzebykiem wielozębnym, druga grupa to naczynia całkowicie obtaczane z wyraźnie wychylonym brzegiem, o wysokim stopniu standaryzacji, o ornamencie spiralnych dookolnych rowków pokrywających większość powierzchni naczynia (tab. X; 2–11). Ogólnie zbiór naczyń wczesnośredniowiecznych datować możemy na XII/XIII w. Mają one cechy stylistyczne nawiązujące do zespołów garncarskich występujących w tym okresie na północnym Mazowszu, jak i na ziemi chełmińskiej. W grupie naczyń późnośredniowiecznych, tzw. siwaków, znajdujemy standardowe naczynia toczone na kole z taśmowatym brzegiem z okapem (misy, garnki, dzbany). Ich pojawianie się na ziemi chełmińskiej datuje się przeważnie na drugą połowę XIII w., jednak należy sądzić, że zbiór naczyń późnośredniowiecznych z grodziska datować należy na przełom XIV i XV w. Prawdopodobnie wiązać je można z późnośredniowieczną fazą zasiedlenia tych okolic, kojarzoną z kolonizacją tych ziem przez zakon krzyżacki i lokacją wielu wsi i miast w tej strefie. Tak też należy się domyślać, że wczesnośredniowieczne grodzisko zostało zaadaptowane przez późnośredniowiecznego rycerza, niejakiego Bertholda z Grodziczna, podwładnego krzyżackiego, który w 1403 r. pojawia się w źródłach pisanych w związku z otrzymaniem odszkodowania 13 grzywien za utratę koni podczas wyprawy na Gotlandię. Tenże rycerz w 1423 r. otrzymał nadanie ziemskie wsi Grodziczno za obowiązek jednej służby w zbroi ciężkiej na rzecz zakonu krzyżackiego. W wyniku przeprowadzonych badań archeologicznych, zweryfikowano pozytywnie stanowisko w Nowym Grodzicznie jako grodzisko o dwufazowym zasiedleniu. Pierwsze z nich miało miejsce na przełomie XII i XIII w., drugie to fundacja późnośredniowieczna (gródek rycerski) z przełomu XIV i XV w. Obiekt posiada wyraźnie antropogeniczny kształt zaadaptowanego pagórka z odcinającą suchą fosą oraz niewielkimi przewyższeniami wałów od strony północno-zachodniej. Wskazane są dalsze badania o charakterze szerokopłaszczyznowym, które pozwoliłyby odkryć ewentualne ślady zabudowy późnośredniowiecznej gródka, jak i charakter wcześniejszych śladów zasiedlenia.


Źródło: Z najnowszych badań pogranicza słowiańsko-pruskiego w rejonie lubawsko-iławskim, Kazimierz Grążawski, Pruthenia, TOM II, Olsztyn 2008, str. 119-143

_________________
Obrazek


Góra 
 Zobacz profil  
 
 Tytuł:
 Post Napisane: poniedziałek, 6 lutego 2017, 15:56 
 


Góra 
  
 
Wyświetl posty nie starsze niż:  Sortuj wg  
 
Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 1 ] 

Strona główna forum » Grodziska Warmińsko-Mazurskie » Nowe Grodziczno Grodzisko


Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 1 gość

 
 

 
Nie możesz rozpoczynać nowych wątków
Nie możesz odpowiadać w wątkach
Nie możesz edytować swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz dodawać załączników

Skocz do:  
cron
To forum działa w systemie phorum.pl
Masz pomysł na forum? Załóż forum za darmo!
Forum narusza regulamin? Powiadom nas o tym!
Tłumaczenie phpBB3.PL