Zarejestruj    Zaloguj    Dział    FAQ

Strona główna forum » Grodziska Podkarpackie » Tuligłowy Grodzisko




Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 2 ] 
 
Autor Wiadomość
 Tytuł: Opis
 Post Napisane: poniedziałek, 19 czerwca 2017, 16:57 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): piątek, 15 lipca 2016, 15:43
Posty: 39258
Grodzisko znane w literaturze jako:

- Tuligłowy
- Borusz

_________________
Obrazek


Góra 
 Zobacz profil  
 
 Tytuł:
 Post Napisane: poniedziałek, 19 czerwca 2017, 16:57 
 


Góra 
  
 
 Tytuł: Re: Opis
 Post Napisane: niedziela, 28 kwietnia 2019, 13:47 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): piątek, 15 lipca 2016, 15:43
Posty: 39258
Opis:

Stanowisko położone jest na wydłużonym grzbiecie górskim (337 m n.p.m.), rozciągającym się po osi E-W. Grzbiet wzgórza wyraźnie opada ku W, w kierunku doliny Węgierki. Całość założenia w obrębie widocznych w terenie i rekonstruowanych linii wałów ma wymiary 320 x 220 m (powierzchnia całości wynosiła blisko 4 ha). Główny człon grodziska na planie owalu (130 x 70 m, powierzchnia około 0,5 ha) położony jest poniżej przylegających do niego od strony E podgrodzi. Pierwsze z nich otoczone było łukowato wygiętym odcinkiem wału, otaczającym główny człon grodziska od N, E i W. Szerokość podgrodzia wynosiła 30-50 m M. Cabalska sugerowała, iż pierwotnie wał ten otaczał główny człon grodziska także od strony W, zamykając go tym samym pełnym pierścieniem zewnętrznej linii umocnień. Pomiędzy odcinkiem SE wału głównego członu grodziska a partią E wału otaczającego pierwsze podgrodzie rozciąga się odcinek wału o długości 70 m. M. Cabalska uważała, iż wał ten pierwotnie otaczał w całości główny człon grodziska, biegnąc między wałem tej partii grodu, a wspomnianym wałem pierwszego podgrodzia, równolegle do nich. Zdaniem wspomnianej badaczki główny człon grodu był więc pierwotnie otoczony trzema liniami obwałowań. Hipoteza ta, szczególnie w odniesieniu do „środkowego” wału, wymaga weryfikacji drogą badań wykopaliskowych, bowiem od strony SW, W i SN na stoku poniżej wału głównego członu grodziska nie ma wyraźnie rysujących się pozostałości dwóch dalszych, domniemanych linii umocnień. Od strony E do pierwszego podgrodzia przylega drugie, otoczone pojedynczą linią wału. Wymiary tego członu grodziska w obrębie wału wynoszą 70 x 120 m. Drugie podgrodzie podzielone jest na 2 części wałem („poprzecznym), biegnącym po linii E-W, na wierzchowinie grzbietu wzgórza. Zdaniem M. Cabalskiej jedynie ten właśnie odcinek wału nosił wyraźne ślady pożaru. Trzecie, najwyżej położone podgrodzie otacza drugie od strony SE, E, NE i N pasem szerokości od 20 do 70 m. Również tę część grodziska otacza pojedyncza linia wału. Wały grodziska zachowane są w niektórych miejscach do wysokości 3 m i szerokości 15 m.

Stratygrafia:

G. Leńczyk wspominał o dwóch fazach obwałowań grodziska, nie podając jednak konkretnych przesłanek na poparcie tej tezy. Również M. Cabalska uważała, iż osadnictwo wczesnośredniowieczne na stanowisku można podzielić na 2 fazy. Starsza z nich (VIII-poł. IX w.) to okres funkcjonowania osady otwartej z budynkami półziemiankowymi, młodsza (2. poł. IX-XI w.) to okres funkcjonowania grodu. M. Cabalska przeprowadziła to rozwarstwienie nie tyle na podstawie obserwacji stratygraficznych w trakcie badań wałów (jej zdaniem były to konstrukcje jednofazowe), czy interpretacji stratygraficznych relacji pomiędzy obiektami odkrytymi na majdanie głównego członu grodziska, lecz przede wszystkim na podstawie rozwarstwienia chronologicznego odkrytych zabytków (przede wszystkim ceramiki) na 2 fazy. Istotną przesłanką dla M. Cabalskiej było także przekonanie wyrażane przez niektórych archeologów, iż budynki półziemiankowe są na terenie Słowiańszczyzny bardziej archaiczne (a więc z reguły starsze) od chat zbudowanych na powierzchni ziemi. Należy podkreślić, iż większość obiektów odkrytych na majdanie pozostawała poza kontekstem stratygraficznym z innymi obiektami, jedynie w kilku przypadkach zanotowano przecinanie się jam. Na majdanie grodziska nie natrafiono na rozbudowane w układzie pionowym sekwencje nawarstwień.

Typ umocnień:

W publikacjach M. Cabalskiej brak rycin przekrojów przez wały, co uniemożliwia pełną rekonstrukcję techniki ich budowy. Na jedynej opublikowanej rycinie (rzut fragmentu konstrukcji wału głównego członu grodziska) widoczne są dwa równoległe, położone w odległości kilkudziesięciu cm od siebie, rzędy słupów palisad, tworzących jedną ze ścian wału (i położony równolegle do nich rząd słupów rozmieszczonych co 1 m, przylegający do jednej z palisad). Wyjaśnienie relacji między dwiema palisadami na podstawie opublikowanych informacji jest niemożliwe, w każdym razie sądząc po kubaturze zachowanego do dzisiaj wału (obecnie szerokości u podstawy kilkunastu metrów), palisady musiały tworzyć ściany wału, jego korpus wypełniała głównie glina. W wypełnisku wału natrafiono na kilka poziomów wyrównawczych, zbudowanych z belek ułożonych poziomo, poprzecznie do biegu wału (typ wału WIVD1 ?). Należy podkreślić, iż opisany wał M. Cabalska określiła jako skrzyniowy, jego pierwotną szerokość oszacowała na 7-8 m. W tym miejscu należy zaznaczyć, że jeśli nawet korpus wału podzielony był na skrzynie, to jednak ściany wału tworzyły palisady. Wał poprzeczny pierwszego podgrodzia zbudowany był w konstrukcji drewniano-ziemnej, od strony zewnętrznej zapewne oblicowany kamieniami (G. Leńczyk wspomina o niskim „suchym” murze), wał zewnętrzny pierwszego podgrodzia zbudowany był z ziemi i drewna, w tym kontekście wspomina się o technice rusztowej. Wobec braku bliższych danych na temat konstrukcji wspomnianych wałów pierwszego podgrodzia trudno precyzyjnie określić w jakiej technice zostały one zbudowane.

Zabudowa:

Na majdanie głównego członu grodziska odkryto ponad 20 obiektów, których funkcje M. Cabalska określiła jako mieszkalne. Do starszej fazy zasiedlenia stanowiska (VIII-poł. IX w.) wymieniona badaczka zaliczyła 3 ziemianki: ob. I/75 o zrębowej konstrukcji ścian, o wymiarach 4 x 4 m, zagłębiony w ziemię do 85 cm (jako palenisko zinterpretowano kolisty bruk z kamieni o średnicy 1,8, zalegający w jamie 30 cm poniżej dna obiektu), ob. II/79 o nieregularnym zarysie (5 x 5,5 m, zagłębiony do 70 cm, także wyposażony w palenisko), częściowo odsłonięty ob. III/80, zagłębiony w calec do 70 cm. Obiekty (chaty) 1-18 wiązała M. Cabalska z okresem funkcjonowania obwałowań grodu. Były to różnego kształtu i wielkości obiekty zagłębione w ziemię, które wspomniana badaczka interpretuje jako pozostałości naziemnych chat o wymiarach 5 x 5,5 m „z wejściem od południa”. Budynki te były wyposażone w koliste z reguły paleniska, z których blisko połowa wyłożona była kamieniami. M. Parczewski słusznie powątpiewa w trafność interpretacji większości z tych obiektów jako pozostałości naziemnych budynków mieszkalnych. Wskazuje on na nieregularność kształtu jam, fragmentaryczne przebadanie większości z nich i co najważniejsze każdorazowe zorientowanie ścian rekonstruowanych chat ściśle wzdłuż ścian wykopów archeologicznych, w każdym sezonie ze względu na gęste zadrzewienie majdanu grodziska usytuowanych nieco pod innym kątem do teoretycznej siatki arowej.

Datowanie na podstawie weryfikacji chronologii odkrytych przez M. Cabalską zabytków, dokonanej przez M. Parczewskiego.

Znaleziska:

Fragmenty naczyń ceramicznych.

Wśród kilkudziesięciu przedmiotów żelaznych odkryto m.in. 2 groty włóczni (typu I i V według A. Nadolskiego), ostrogę (typu I.1 według Z. Hilczerówny), 2 wędzidła jednoczęściowe (typu III według A. Nadolskiego) radlicę, sierp, klucze, groty strzał, noże.

Jedynym zabytkiem, który ewentualnie mógłby pochodzić sprzed XI w. jest żelazne czworokątne okucie z nitami w narożnikach (jego forma zbliżona jest do krzyża; Cabalska 1979A; 10:15).

Chronologia: X ?, XI-XIII w.

Źródło: http://atlasgrodzisk.pl/

_________________
Obrazek


Góra 
 Zobacz profil  
 
 Tytuł:
 Post Napisane: niedziela, 28 kwietnia 2019, 13:47 
 


Góra 
  
 
Wyświetl posty nie starsze niż:  Sortuj wg  
 
Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 2 ] 

Strona główna forum » Grodziska Podkarpackie » Tuligłowy Grodzisko


Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 1 gość

 
 

 
Nie możesz rozpoczynać nowych wątków
Nie możesz odpowiadać w wątkach
Nie możesz edytować swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz dodawać załączników

Skocz do:  
cron
To forum działa w systemie phorum.pl
Masz pomysł na forum? Załóż forum za darmo!
Forum narusza regulamin? Powiadom nas o tym!
Tłumaczenie phpBB3.PL