Zarejestruj    Zaloguj    Dział    FAQ

Strona główna forum » Grodziska Podkarpackie » Przemyśl Grodzisko Wzgórze Zamkowe




Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 4 ] 
 
Autor Wiadomość
 Tytuł: Opis
 Post Napisane: piątek, 5 października 2018, 23:13 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): piątek, 15 lipca 2016, 15:43
Posty: 39258
Według najbardziej prawdopodobnej hipotezy, najstarszy gród na obecnym Wzgórzu Zamkowym mógł zostać założony już po połowie X wieku, przez Czechów władających znacznymi połaciami późniejszej Małopolski, zamieszkiwanej wtedy przez plemię Lędzian o zachodniosłowiańskim rodowodzie. Można też domniemywać, że we wczesnych latach siedemdziesiątych X stulecia Przemyśl znalazł się w orbicie władzy czeskich Przemyślidów. Tłumaczyłoby to jego nazwę, tak bardzo kojarzącą się z tą dynastią. Nie wyklucza to wszakże zaznaczających się tu jednocześnie wpływów Mieszka I, inaczej mówiąc funkcjonowania tu swego rodzaju polsko-czeskiego kondominium, wynikającego ze ścisłego i trwającego do roku 977, czyli do śmierci Dobrawy, sojuszu tych państw. Wysoką rangę Przemyśla, przede wszystkim zaś - grodu na wzgórzu zamkowym, w państwie pierwszych Piastów w kontekście stosunków polsko-czeskich uznaje także Andrzej Buko, nieco inaczej jednak ją tłumacząc. Twierdzi bowiem, że wobec rywalizacji pomiędzy Piastami i czeskimi Przemyślidami w Małopolsce, z której początkowo zwycięsko wyszli Czesi, zdobywając panowanie w Krakowie, dla Piastów koniecznym stało się znalezienie innego obszaru – punktu wyjścia do dalszej ekspansji ich państwa. Źródła archeologiczne zdają się wskazywać, że rola ta przypadła okolicom dzisiejszego Sandomierza, ale kolejnymi, peryferyjnymi, ośrodkami władzy Mieszka I mogły się stać: Lublin i Przemyśl. Oznaczałoby to, że najstarszy piastowski gród na Wzgórzu Zamkowym powstał jeszcze przed końcem X wieku. W świetle tej hipotezy nie można nawet wykluczyć datowania na ten sam okres odkrytych tam pozostałości budowli kamiennych. Zaś legendarnym Grodom Czerwieńskim w tym kontekście pozostawałaby co najwyżej funkcja ufortyfikowanych strażnic nadgranicznych w ramach systemu obronnego pogranicza polsko-ruskiego, daleka wszakże od charakteru ośrodka grodowo-miejskiego. Taka właśnie grodowo-miejska funkcja niewątpliwie przypadła wczesnopiastowskiemu Przemyślowi. Rozmach jego fortyfikacji, a w jeszcze większym stopniu kamiennych budowli rezydencjonalno-sakralnych, stanowił widomy znak potęgi piastowskiego państwa i triumfu zachodniego chrześcijaństwa.

Usytuowanie w Przemyślu peryferyjno-granicznego ośrodka monarchii wczesnopiastowskiej uczynić zeń musiało nie lada kąsek dla wschodniego sąsiada. Rychło chciwym okiem spojrzał nań władca Rusi Włodzimierz I. Słynny Nestor, autor kroniki obejmującej całość wczesnych dziejów Rusi – Powiesti wriemiennych let pod datą 981 (czyli Roku 6489 wg org. zapisu) zanotował: Poszedł [książę kijowski] Włodzimierz ku Lachom i zajął grody ich, Przemyśl, Czewień i inne[...]. Jego zwierzchność nad Przemyślem nie trwała jednak długo. Pod koniec drugiego dziesięciolecia wieku XI (może w roku 1018, w trakcie powrotu z wyprawy na Kijów) wojska Bolesława Chrobrego odbijają Przemyśl, z powrotem ustanawiając w nim polskie panowanie. Jeśli nie z czasów Mieszka I (o czym wspomniałem wcześniej), to najpewniej z tego okresu „bolesławowego” dziejów Przemyśla pochodzić mogą, odkryte w latach sześćdziesiątych XX w. na Wzgórzu Zamkowym, fundamenty monumentalnej przedromańskiej architektury: rotundy z ukośną apsydą oraz złączonego z nią prostokątnego palatium. Prócz tego w obrębie wałów drewniano-ziemnych z wieżą w narożniku południowo-zachodnim, znajdowało się kilkanaście chat o konstrukcji zrębowej. Wielkość obszaru ówczesnego grodu oceniana jest na jeden hektar, czyli stosunkowo dużo w odniesieniu do kształtującej się osady miejskiej, której obszar przypuszczalnie wynosił niewiele ponad siedem hektarów. Czyniłoby to z Przemyśla drugi co do wielkości gród w ówczesnej Małopolsce. Według najnowszych badań Zbigniewa Pianowskiego wnętrze rotundy wyposażone było w obszerną drewnianą emporę, podpartą czterema kolumnami i czterema filarami przyściennymi. Natomiast kwadratowe w przekroju filary w palatium podtrzymujące strop dzieliły jego wnętrze na dwie kondygnacje. Na górnej kondygnacji znajdowała się przypuszczalnie właściwa aula czyli sala reprezentacyjna, zaś część dolna – jeśli nie służyła za skład (cellarium) – mieściła salę rycerską (mieszkania dla wojów).

Wzniesienie tego zespołu z pewnością podyktowane było też chęcią podkreślenia faktu przynależności Przemyśla do monarchii polskiej i kultury łacińskiej. Dowodem na takie postrzeganie budowli jest jej zburzenie przez Rusinów rychło po zajęciu grodu. Rezydencje monarsze, podobnie jak insygnia, stanowiły bowiem część szeroko rozumianej symboliki władzy. W tym zaś wypadku, obiekt architektoniczny tak charakterystyczny dla ośrodków administracyjnych państwa gnieźnieńskiego, ale unikalny na terenie Małopolski wschodniej, w sposób symboliczny mógł wyznaczać wschodnią rubież ówczesnej Polski. W 1031 r. przemyski gród znowu zostaje zagarnięty przez Rusinów, tym razem prowadzonych przez kniazia Jarosława16. Doceniając strategiczne położenie Przemyśla, książę kijowski postanowił uczynić z niego jeden z wysuniętych na zachód ośrodków administracyjnych swego państwa. Zamysł ten został urzeczywistniony tylko częściowo i dopiero w pewnej dopiero perspektywie czasowej. Od roku 1087 źródła poświadczają bowiem istnienie na przemyskim wzgórzu zamkowym centrum administracyjnego odrębnego ruskiego księstwa, zależnego jednak od książąt halickich i włodzimierskich. Po śmierci Mścisława Wielkiego w roku 1132, Ruś Kijowska rozpadła się zresztą na kilkanaście rywalizujących ze sobą księstw. Najazd Mongołów w 1240/1241 r., w wyniku którego ucierpiał również przemyski gród, dopełnił reszty. Spowodował on upadek Kijowa jako centrum politycznego. W wyniku czego natąpił wzrost znaczenia lokalnych ośrodków władzy książęcej, jak Włodzimierz i Halicz, w których orbicie pozostawało tzw. księstwo przemyskie. Dla Przemyśla oznaczało to bardziej dynamiczny rozwój. Wedle wszelkiego prawdopodobieństwa panujący tu w latach 1092 – 1124 ks. Wołodar Rościsławowicz, ufundował na terenie przemyskiego grodu kamienną cerkiew p.w. Najświętszej Maryi Panny i św. Jana, której później przez wiele lat przypisana była rola katedry prawosławnej.

Źródło: Wzgórze Zamkowe w Przemyślu (X-XVIII w.), Janusz Polaczek, str. 16-29 [w:] Zapiski Kazimierzowskie Nr 4-2010, str. 16-21

_________________
Obrazek


Góra 
 Zobacz profil  
 
 Tytuł:
 Post Napisane: piątek, 5 października 2018, 23:13 
 


Góra 
  
 
 Tytuł: Re: Opis
 Post Napisane: piątek, 5 października 2018, 23:14 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): piątek, 15 lipca 2016, 15:43
Posty: 39258
Kronika Jana z Czarnkowa, Quomodo regebat regnum et populum, rozdz. 3

Naprzeciw grodu krakowskiego, za Wisłą, koło kościoła, który nazywa się Skałą, wymurował miasto, nazywając je od swojego imienia Kazimierzem; liczne inne miasta, a mianowicie: Wieliczkę, Skawinę, Lanckoronę, gród Olkusz, Będzin, Lelów miasto i gród, gród Czorsztyn, gród Niepołomice, gród Ojców, gród Krzepice, w ziemi sandomierskiej samo miasto Sandomierz, miasta: Wiślicę, Szydłów, Radom, Opoczno, Wąwolnicę, Lublin miasto i gród, grody w Sieciechowie, Solcu; grody w Zawichoście i w Nowym Mieście zwanym Korczyn. W Wielkopolsce miasta Kalisz, Pyzdry, Stawiszyn, Konin miasto i gród; w Nakle, Wieluniu, Międzyrzeczu, Ostrzeszowie – grody, Wieluń – miasto, Bolesławiec – gród; w ziemi kujawskiej Kruszwica, Złotoryja, Przedecz, Bydgoszcz. W ziemi sieradzkiej tamże w Sieradzu, silny gród, miasto Piotrków, gród Brzeźnicę. W ziemi łęczyckiej samo miasto i gród, w Inowłodzu – miasto i gród. Na Mazowszu miasto Płock i gród, który poprzednio był w jednym murze, teraz otoczył go drugim. W ziemi ruskiej miasto Lwów i dwa grody, gród Przemyśl, Sanok miasto i gród, miasto Krosno, grody Lubaczów, Trembowla, Halicz, Tustan. Te wszystkie miasta i grody otoczył potężnymi murami, domami i wysokimi wieżami, jak najgłębszymi fosami i innymi punktami obronnymi – ku ozdobie narodu oraz dla schronienia i obrony Królestwa Polskiego.

_________________
Obrazek


Góra 
 Zobacz profil  
 
 Tytuł: Re: Opis
 Post Napisane: wtorek, 9 kwietnia 2019, 07:33 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): piątek, 15 lipca 2016, 15:43
Posty: 39258
Znane jako:

- Wzgórze Zamkowe
- Peremyszl
- Peremyšl’

_________________
Obrazek


Góra 
 Zobacz profil  
 
 Tytuł: Re: Opis
 Post Napisane: niedziela, 28 kwietnia 2019, 13:16 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): piątek, 15 lipca 2016, 15:43
Posty: 39258
Opis:

Stanowisko położone jest na Górze Zamkowej (260 m n.p.m.), na prawym brzegu Sanu. Owalne wypłaszczenie szczytowe wzgórza o powierzchni około 1 ha. dzieli się na dwie części – położoną nieco wyżej SE i niżej NW (obie mają po około 0,5 ha powierzchni). Kształt górnej, na której położony był główny człon grodu, zbliżony do trapezu, uformowany został najpewniej w średniowieczu i okresie nowożytnym, podczas kolejnych faz budowy murów zamkowych. Przypuszcza się, iż pierwotnie pojedyncza linia wczesnośredniowiecznego wału otaczała górną część plateau wzgórza na planie owalu. Do niej od strony NW przylegał tzw. przygródek na planie owalu (zajmował niższą partię wypłaszczenia szczytowego wzgórza), także pierwotnie otoczony pojedynczą linią wału. Ostatnio A. Koperski wysunął przypuszczenie, iż fragment terasy nadzalewowej Sanu (a właściwie dolna część północnego stoku Wzgórza Zamkowego, przylegający do tzw. przygródka od NW (na planie owalu o powierzchni około 1 ha), stanowił kolejne, drugie podgrodzie przemyskiego grodu. Wały głównego członu grodziska są obecnie niewidoczne (przykrywają je dużej miąższości nawarstwienia średniowieczne i nowożytne, zakumulowane na linii górnej krawędzi skarpy wzgórza), nieco lepiej widoczne są w niektórych miejscach niewysokie resztki pierwszego podgrodzia (tzw. przygródka).

Stratygrafia:

Opublikowane informacje na temat stratygrafii obwałowań wczesnośredniowiecznego grodu są szczątkowe. Według A. Kunysza najstarszą linię umocnień tworzyła palisada, której pozostałości odkryto na odcinku NE wału (wykop X). Po zniszczeniu tego wału wzniesiono nową linię obronną w postaci wału skrzyniowego (w konstrukcji zrębowej). Wymiary i szczegóły techniczne tej konstrukcji (takie np. jak liczba ewentualnych rzędów skrzyń w wale) nie zostały rozpoznane w stopniu dostatecznym. A. Kunysz informuje o kilkakrotnym pożarze (i kilka razy przeprowadzonej odbudowie) tego wału, jednak nie podaje w związku z tym żadnych szczegółów. Wyraźne nawiązywanie przez niego do znanych ze źródeł pisanych wydarzeń, mających miejsce we wczesnośredniowiecznym Przemyślu, każe poważnie zastanowić się, czy nie było to raczej wyrażenie poglądu, iż w określonych okolicznościach musiało dojść do pożarów obwałowań, niż odniesienie do konkretnych faktów stratygraficznych. Relacje stratygraficzne pomiędzy nawarstwieniami wału a warstwami i obiektami na majdanie głównego członu grodu nie zostały rozpoznane. Badania w części NE majdanu (przed budynkiem „Fredreum”, czyli NE skrzydłem zamku) doprowadziły do ujawnienia przez A. Kunysza wyraźnie zarysowującej się sekwencji warstw osadniczych. Poszczególne fazy osadnictwa w tym rejonie wydzielono w dość szeroko określonych ramach chronologicznych. Najstarsze były pozostałości drewnianych budynków mieszkalnych (półziemianek ?), odnoszonych do X-XI w. Po zaprzestaniu ich użytkowania w tym miejscu powstał cmentarz szkieletowy, funkcjonujący w XII – pocz. XV w. (odkryto łącznie około 80 grobów, w zdecydowanej większości zmarli byli pochowanie w trumnach z dranic), związany z tzw. cerkwią Wołodara. Równocześnie jednak A. Kunysz informuje nas o odkryciu w tym rejonie świetnie zachowanych dolnych partii chaty zrębowej z XIII w. Brak pełnej publikacji źródłowej tych badań uniemożliwia ustosunkowanie się do przedstawionej rekonstrukcji następstwa faz osadniczych. Fatalny stan opublikowania wyników badań, prowadzonych w rejonie zespołów wczesnośredniowiecznej architektury murowanej (palatium z rotundą i tzw. cerkiew Wołodara), nie pozwala na wyrobienie sobie poglądu na stratygrafię wczesnośredniowiecznych nawarstwień w tych rejonach majdanu głównego członu grodu. Duży bagaż informacji przyniosły prace wykopaliskowe, prowadzone w piwnicach skrzydła NE zamku. Prowadzący te prace K. Szuwarowski opublikował najobszerniejsze dotąd informacje, dotyczące stratygrafii badanego przez siebie rejonu głównego członu grodziska. Na podstawie analizy profili doszedł do wniosku, iż we wczesnym średniowieczu ten właśnie obszar, do którego od NE przylegał wczesnośredniowieczny wał, w tym okresie pozostawał strefą prawie w ogóle nie zabudowaną. Zdecydowana większość bardzo licznych warstw wczesnośredniowiecznych (kilkadziesiąt o łącznej miąższości do 4 m) powstała na skutek procesu akumulacji materiału, transportowanego przez wody deszczowe i opadowe z wyższych partii majdanu, celowej niwelacji terenu, prac budowlanych związanych z kolejnymi naprawami pobliskiego wału, jak i budynków mieszkalnych, w końcu zaś akcji budowy tzw. cerkwi Wołodara. Podkreślenia wymaga widoczna wielofazowość osadnictwa wczesnośredniowiecznego w tym rejonie grodu. Do poł. XII w funkcjonowały w tym rejonie przede wszystkim czworokątne budowle półziemiankowe (pod skrzydłem NE zamku odkryto pozostałość jednego tego rodzaju obiektu, kilka dalszych odkrył nieco na SW od niego A. Kunysz w trakcie wcześniej prowadzonych badań), zaś równolegle do wału, po jego wewnętrznej stronie, biegła droga pokryta brukiem kamiennym (odkryto jej dwa poziomy). Według K. Szuwarowskiego około połowy XII w. miała miejsce na majdanie grodu wielka akcja budowlana, związana z wzniesieniem w centralnej partii majdanu cerkwi. Znalazło to odzwierciedlanie w uformowaniu się w opisywanym rejonie dość jednolitej warstwy miąższości około 1 m, przesyconej grudami zaprawy. Młodsze od niej nawarstwienia przesycone były mierzwą i fragmentami drewna, inne węglami drzewnymi i grudami polepy. Autor badań przekonywująco wyjaśnia ich genezę, wskazując na znane ze źródeł pisanych burzliwe dzieje Przemyśla. Jego zdaniem kolejne zniszczenia (pożary) grodu narzucały konieczność każdorazowego odtworzenia spalonych partii umocnień, jak i odbudowy budynków mieszkalnych. Jeden z takich budynków (naziemny, zrębowy) odsłonięto w nawarstwieniach datowanych na XIII w. Końcowy etap funkcjonowania grodu (przełom XIII i XIV w.) wiąże K. Szuwarowski z uformowaniem się stosunkowo jednolitej warstwy miąższości do 1 m, przesyconej mierzwą i szczątkami drewna. Na stropie tej właśnie warstwy powstał pierwszy murowany zamek w Przemyślu, fundacji Kazimierza Wielkiego.

Typ umocnień:

Rozpoznane w stopniu niezadawalającym. Według A. Kunysza w wykopie X (odcinka NE wału głównego członu grodu) na głębokości 5,6 m natrafiono na najstarszą linię umocnień. Według A. Kunysza miała ona postać pojedynczego rzędu palisady (typ WIA), datowana była na X w. W początkach XI w. na szczątkach palisady miano zbudować wał w konstrukcji skrzyniowej – zrębowej (typ WIVB1). A. Kunysz przypuszczał, iż wał ten miał pierwotnie wysokość 4,5 m, jego szerokość u podstawy miała wynosić kilkanaście metrów. Weryfikacja dokumentacji badań A. Kunysza (przeprowadzona w 2008 r. przez E. Sosnowską i J. Poleskiego) wykazała, iż brak jakichkolwiek podstaw do odtwarzania najstarszej linii wału głównego członu grodu jako palisady. Jeśli natomiast chodzi o wał skrzyniowy, to istotnie w SW narożniku średniowiecznego zamku natrafiono na wewnętrzną partię takiego właśnie wału. Podkreślić należy, iż stopień rozpoznania stratygrafii wczesnośredniowiecznych umocnień głównego członu grodu jest niedostateczny. Analiza zabytków ruchomych z wykopów A. Kunysza (wykonana przez E. Sosnowską i J. Poleskiego) wskazuje, iż na obecnym etapie badań brak podstaw do datowania którejś z odkrytych tu faz budowy wczesnośredniowiecznego wału na okres przed X w. Nie oznacza to oczywiście, iż główny człon grodu w Przemyślu powstał z pewnością dopiero po X w. Kwestia datowania początków tej partii grodu wymaga podjęcia ponownie planowych prac wykopaliskowych. Stan rozpoznania wałów tzw. przygródka i drugiego, domniemanego podgrodzia, nie pozwala odnieść się do techniki ich budowy ani rozstrzygnąć kwestii ich chronologii. Warto w tym kontekście przypomnieć, że według inwentarza zamkowego z 1533 r. przygródek posiadał w tym czasie umocnienia ziemne z drewnianymi tynami. A. Żaki (1974A, 55, ryc. 25) publikuje rycinę przekroju przez wał grodu w Przemyślu. Brak niestety danych na temat miejsca badań i oznaczeń oraz interpretacji poszczególnych warstw i obiektów. Wspomniany autor interpretuje konstrukcję wału jako przekładkową, brak jednak na to przekonywujących dowodów. W ostatnim czasie rozpoznano wykopaliskowo wschodni odcinek wału jednego z wyróżnionych powyżej podgrodzi (Poradyło 2005; Bober 2006). Na obecnym etapie opublikowania wyników tych badań można stwierdzić, iż jest to wczesnośredniowieczna linia wału, w której można wyróżnić co najmniej 5 faz budowy. Odkrycie w odpowiednim kontekście stratygraficznym żelaznej ostrogi z haczykowatymi zaczepami zagiętymi do wnętrza i topora datowanego na IX, ewentualnie X w., pozwala postawić hipotezę o funkcjonowaniu grodu w Przemyślu z pewnością przed połową X w., być może już w IX w. Na obecnym etapie badań można stwierdzić, że najprawdopodobniej 2 faza wału zbudowana została w technice przekładki 1-stronnej (typ WIIIA1).

Zabudowa:

Rozpoznano typ zabudowy na majdanie głównego członu grodu. Stwierdzono, iż w części NE majdanu, bezpośrednio przy wewnętrznej ścianie wału, biegła równolegle do niej droga wyłożona brukiem z kamieni (według K. Szuwarowskiego w okresie funkcjonowania grodu przy wale nie zabudowano pasa szerokości około 10 m). W rejonie odcinka NW wału, w pobliżu jego ściany wewnętrznej, natrafiono na celowo wydrążony w ziemi „lej” o średnicy kilku metrów i głębokości ponad 4 m, który zdaniem K. Szuwarowskiego pełnił funkcję zbiornika do przechowywania spływającej do niego z wyżej położonych partii majdanu wody deszczowej i roztopowej. Rodzaj drewnianej zabudowy mieszkalnej rozpoznano głównie w partii NE majdanu, w wykopie przed fasadą zachowanego skrzydła zamku. Odkryto tam relikty 8 chat, datowanych ogólnie na XI-XII w. Zostały one określone jako czworokątne półziemianki, lecz równie prawdopodobne jest, iż przynajmniej niektóre z nich były chatami naziemnymi. W obiektach z zachowanymi drewnianymi elementami ścian rozpoznano typową technikę zrębową. Wymiary domostw wynosiły od 3,0 x 2,6 m do 5,0 x 4,0 m. W chacie 8 obok jednej ze ścian natrafiono na równoległy do niej rząd słupów (konstrukcja przysłupowa?). W kilku chatach odsłonięto resztki podłóg z dranic, jak i na pozostałości palenisk wykładanych kamieniami lub wylepianych gliną. W co najmniej dwóch miejscach w opisywanym rejonie grodu natrafiono też na dobrze zachowane dolne fragmenty zrębowych budynków mieszkalnych, datowane na XIII-XIV w. (nie znamy ich dokładnych wymiarów, bowiem zostały wyeksplorowane jedynie częściowo). Długość ściany jednej z tych chat wynosiła 3 m. W partii SW majdanu głównego członu grodu, równolegle do linii wału, zbudowano zapewne w 1. ćw. X w. zespół monumentalnych budowli murowanych – palatium z przylegającą do niego rotundą z apsydą. Budynki te zostały zniszczone jeszcze przed wzniesieniem kolejnej budowli sakralnej – murowanej tzw. cerkwi Wołodara. Była ona położona w centralnej partii majdanu, bliżej odcinka NE wału. Jej wzniesienie wiąże się z osobą wymienionego władcy i datuje na początek XII w. Po zbudowaniu cerkwi teren wokół niej został zamieniony na cmentarz funkcjonujący do początków XV w. (odkryto tu około 80 pochówków szkieletowych, w większości w trumnach drewnianych). Zabudowa tzw. przygródka nie została rozpoznana. A. Koperski przypuszcza, iż na terenie domniemanego drugiego podgrodzia we wczesnym średniowieczu musiała funkcjonować kolejna świątynia, bowiem z nią wiąże cmentarzysko szkieletowe, odkryte niedawno w centralnej partii tego członu grodziska.

Datowanie początków grodu w Przemyślu jest wynikiem interpolacji wiadomości ze źródeł pisanych (wydarzenia z 981 r.) na niedostatecznie rozpoznaną stratygrafię stanowiska. Kwestia datowania kolejnych faz rozwoju grodu jest także w dużym stopniu powiązana z interpretacją historyczną odsłanianych warstw i obiektów.

Znaleziska:

Zdecydowana większość zabytków, mogących pełnić funkcję niezależnych, precyzyjnych wyznaczników chronologii, nie została opublikowana, nieliczne opublikowane są najczęściej opatrzone dość enigmatyczną informacją o kontekście stratygraficznym.

Odkrycie ostatnio w odpowiednim kontekście stratygraficznym jednej z faz wału jednego z podgrodzi żelaznej ostrogi z haczykowatymi zaczepami zagiętymi do wnętrza i topora datowanego na IX, ewentualnie X w., pozwala postawić hipotezę o funkcjonowaniu grodu w Przemyślu z pewnością przed połową X w., być może już w IX w.

Źródło: http://atlasgrodzisk.pl/

_________________
Obrazek


Góra 
 Zobacz profil  
 
 Tytuł:
 Post Napisane: niedziela, 28 kwietnia 2019, 13:16 
 


Góra 
  
 
Wyświetl posty nie starsze niż:  Sortuj wg  
 
Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 4 ] 

Strona główna forum » Grodziska Podkarpackie » Przemyśl Grodzisko Wzgórze Zamkowe


Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 1 gość

 
 

 
Nie możesz rozpoczynać nowych wątków
Nie możesz odpowiadać w wątkach
Nie możesz edytować swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz dodawać załączników

Skocz do:  
cron
To forum działa w systemie phorum.pl
Masz pomysł na forum? Załóż forum za darmo!
Forum narusza regulamin? Powiadom nas o tym!
Tłumaczenie phpBB3.PL